Podwyższenie wieku emerytalnego – konieczność, nie opcja

Podwyższenie wieku emerytalnego – kwestia nie „czy”, a „kiedy”

Zapowiedzi rządu, że nie planuje zmian w wieku emerytalnym, nie rozwiązują realnego problemu. Można niczego nie planować, ale nie da się go ignorować bez końca. Wcześniej czy później rządzący będą musieli sięgnąć po konkretne działania – i to nie tylko z myślą o obecnych seniorach, ale także o tych, którzy dopiero zbliżają się do emerytury.

„To nie musi być sztywny zapis ustawowy – wystarczą skuteczne rozwiązania, które przyniosą efekt.”

Podniesienie wieku emerytalnego wydaje się być politycznie niepopularne, wręcz samobójcze. Jednak z perspektywy gospodarczej brak takiej decyzji to nic innego jak samobójstwo ekonomiczne. Kluczowe zatem staje się przekonanie społeczeństwa, że to decyzja nieunikniona i – co ważne – leży w interesie nas wszystkich.

Wiek emerytalny kobiet w Polsce na tle Unii Europejskiej

Polska jako ostatni kraj w Unii Europejskiej utrzymuje niższy wiek emerytalny dla kobiet niż dla mężczyzn. Dla porównania, nawet Rumunia zdecydowała się na jego zrównanie.

• W Polsce kobiety przechodzą na emeryturę w wieku 60 lat, mężczyźni – w wieku 65 lat.
• Większość państw europejskich stosuje jednolity wiek emerytalny – minimum 65 lat dla obu płci.

Różnorodność interesów społecznych i grupowych, jakie się z tym wiążą, warto wykorzystać w przekazie informacyjnym. Dzięki temu decyzje te będą znacznie łatwiejsze do zaakceptowania przez społeczeństwo.

Emerytury stażowe – potencjalna alternatywa, której brakuje

Przed wprowadzeniem zmian w wieku emerytalnym, konieczne jest także przygotowanie rozwiązań alternatywnych. Przykład? Emerytury stażowe, które wciąż napotykają na opór rządu. To poważny błąd – zwłaszcza, gdy mogłyby pomóc osobom z problemami zdrowotnymi lub trudną sytuacją życiową.

„Brak emerytur stażowych to nie tylko błąd społeczny, ale i polityczny.”

Dlaczego wiek emerytalny kobiet musi wzrosnąć

Dla wielu kobiet późniejsze przejście na emeryturę jest jedyną szansą na świadczenie porównywalne z emeryturą mężczyzny. Obecnie różnice sięgają nawet 1000 zł miesięcznie – i pogłębiają się z każdym rokiem.

Skąd te dysproporcje?

• Kobiety mają krótszy staż pracy, często przerywany macierzyństwem.
• Statystycznie żyją dłużej niż mężczyźni.
• ZUS dzieli zgromadzony kapitał na większą liczbę miesięcy.

Świadome kobiety już działają – ale to za mało

Część kobiet sama podejmuje decyzję o dłuższej aktywności zawodowej, mimo braku ustawowego przymusu. Choć to krok w dobrą stronę, jest to jedynie margines, który nie rozwiązuje systemowego problemu.

Przyszłość młodych pokoleń zagrożona

W wywiadzie udzielonym Polskiej Agencji Prasowej, prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak z SGH tłumaczy, że podwyższenie wieku emerytalnego to konieczność, zwłaszcza z perspektywy młodego pokolenia.

„Bez reformy emerytalnej młodzi ludzie nie będą w stanie utrzymać systemu. Ani swoich rodziców, ani siebie w przyszłości.”

Brak zmian może oznaczać:

• niskie emerytury (zaledwie 30% ostatnich zarobków),
• niewydolność systemu opieki społecznej,
• coraz większe obciążenia dla budżetu państwa.

Elastyczne modele emerytalne – alternatywa dla ustawowego przymusu

Na świecie rośnie popularność systemów, w których wiek emerytalny dostosowuje się do długości życia. Przykład dają już m.in. kraje skandynawskie.

Zanim Polska zdecyduje się na taki model, konieczne jest przynajmniej wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn.

„Zrównanie wieku emerytalnego to pierwszy krok – bez niego nie ma mowy o dalszej reformie.”

Nie tylko ustawy – potrzebne są zachęty

Wcale nie trzeba sięgać po ustawowy przymus, by osiągnąć zamierzony efekt. Wydłużenie aktywności zawodowej może wynikać z odpowiednich zachęt – zarówno ekonomicznych, jak i infrastrukturalnych.

• Ulgi podatkowe dla osób pracujących po osiągnięciu wieku emerytalnego,
• łatwiejszy dostęp do elastycznych form zatrudnienia,
• systemowe wsparcie zdrowia pracujących seniorów.

Przy odpowiednim wsparciu, wielu Polaków będzie decydować się na późniejsze przechodzenie na emeryturę bez potrzeby ustawowych sankcji. To zmniejszy presję na wprowadzanie kontrowersyjnych rozwiązań, takich jak emerytury pomostowe, które – choć pomocne – bywają także nadużywane.

Podsumowanie

Niezależnie od sposobu realizacji – czy drogą legislacyjną, czy poprzez zachęty – reforma wieku emerytalnego w Polsce jest nieunikniona. Zbyt wiele waży na szali: bezpieczeństwo finansowe przyszłych pokoleń, stabilność systemu emerytalnego oraz spójność społeczna.

„Im szybciej rozpoczniemy rozmowę o zmianach, tym większa szansa, że społeczeństwo zrozumie i zaakceptuje potrzebę ich wprowadzenia.” Źródło: Infor.pl – wywiad z prof. Agnieszką Chłoń-Domińczak